بهبود تأخیر بین CCD‌ها در پردازنده‌های AMD Ryzen 9000 با به‌روزرسانی مایکروکد AGESA

مایکروکد جدید AMD باعث بهبود تأخیر بین CCD‌ها در پردازنده‌های سری Ryzen 9000 شده است تأخیر بین CCD‌ها در مدل‌های Ryzen 9 9900X و Ryzen 9 9950X نصف شده و به سطوح مدل‌های نسل قبل نزدیک شده است.

پردازنده‌های سری Ryzen 9000 با تأخیر غیرمنتظره بالای بین CCD‌ها در مدل‌های دوگانه CCD مانند Ryzen 9 9900X و Ryzen 9 9950X عرضه شدند. با این حال، AMD با انتشار یک به‌روزرسانی مایکروکد AGESA، این مشکل را برطرف کرده و تأخیر بین CCD‌ها را به نصف کاهش داده است. کاربری در فروم Overclock با نام domdtxdissar کشف کرد که این به‌روزرسانی، تأخیر را از ۱۸۰ نانوثانیه به ۷۵ نانوثانیه کاهش می‌دهد.

این به‌روزرسانی مایکروکد، تأخیر بین CCD‌های پردازنده‌های سری Ryzen 9000 را به تقریباً همان سطوح تأخیر نسل قبل یعنی Ryzen 9 7950X و Ryzen 9 7900X رسانده است. اگرچه دقیقاً مشخص نیست که این تغییر چگونه بر عملکرد تأثیر می‌گذارد، اما به گفته این کاربر، بهبودهایی در عملکرد مشاهده شده است، به ویژه در برنامه‌هایی که به تأخیر حساس هستند و از چند هسته CPU در پردازنده‌های Ryzen 9000 استفاده می‌کنند.

این تغییر احتمالاً تأثیر چندانی بر بازی‌ها نخواهد داشت، زیرا AMD همان درایور زمان‌بندی را که در پردازنده‌های Ryzen 7950X3D و 7900X3D استفاده کرده، بر روی پردازنده‌های Ryzen 9 9950X و 9900X نیز اعمال کرده است. این زمان‌بند از استفاده همزمان بازی‌ها از هر دو CCD جلوگیری می‌کند تا حداکثر عملکرد و کمترین تأخیر سیستم را فراهم کند.

چندین رسانه از جمله AnandTech تأخیر بالای بین CCD‌ها را در پردازنده‌های Ryzen 9 9950X و 9900X پس از عرضه آن‌ها کشف کردند. این سایت متعجب شد که چرا با وجود عدم تغییر در معماری، تأخیر بین چندین CCD به طور قابل توجهی افزایش یافته است، زیرا Ryzen 9000 از همان پیکربندی IOD و Infinity Fabric مانند سری Ryzen 7000 استفاده می‌کند.

با این حال، این تغییرات تأخیر بدون دلیل ایجاد نشده‌اند. طبق گفته الکساندر یی، نویسنده Y-Cruncher، یکی از معماران AMD فاش کرده که این افزایش تأخیر در Zen 5 به دلیل پارامترهای جدید تنظیماتی بوده که AMD برای افزایش عملکرد در بارهای کاری خاص اعمال کرده است. مشکل این تنظیمات این بود که در بنچمارک‌های مصنوعی تأثیر نامطلوبی داشت و تأخیر بین هسته‌ها را افزایش داد.

بهینه‌سازی‌های تأخیر بین CCD‌ها در Zen 5 مدت زمان زیادی برای توسعه نیاز داشتند و به همین دلیل اکنون شاهد آن هستیم. خوشبختانه، به نظر می‌رسد که این مشکلات تأخیر بیشتر مربوط به بنچمارک‌های مصنوعی بودند و احتمالاً در بارهای کاری چند‌هسته‌ای معمولی شاهد تفاوت عملکرد چشمگیری نخواهیم بود.

پردازنده‌های AMD به ویژه سری Ryzen، طی سال‌های اخیر محبوبیت زیادی به‌دست آورده‌اند. در اینجا به بررسی کامل مزایا و معایب این پردازنده‌ها می‌پردازیم:

مزایای پردازنده‌های AMD

• عملکرد بهینه در برابر قیمت (Value for Money) یکی از بزرگ‌ترین مزایای پردازنده‌های AMD، نسبت قیمت به عملکرد آن‌هاست. AMD معمولاً پردازنده‌هایی با تعداد هسته‌ها و رشته‌های بیشتر را با قیمت پایین‌تر از رقبای خود عرضه می‌کند. به خصوص در پردازنده‌های سری Ryzen، کاربران می‌توانند با هزینه کمتر به عملکرد بالاتری نسبت به Intel دست پیدا کنند.

• تعداد هسته و رشته‌های بالا پردازنده‌های AMD، به ویژه در سری Ryzen و Threadripper، تعداد زیادی هسته و رشته را برای انجام چندین کار همزمان ارائه می‌دهند. این ویژگی به خصوص برای کاربرانی که درگیر پردازش‌های چندوظیفه‌ای (multitasking) یا اجرای نرم‌افزارهای سنگین مانند ویرایش ویدئو و رندرینگ هستند، بسیار مفید است.

• پشتیبانی از PCIe 4.0 و PCIe 5.0 AMD از اولین شرکت‌هایی بود که از PCIe 4.0 و در جدیدترین نسل از PCIe 5.0 پشتیبانی کرد. این موضوع برای کسانی که به کارایی بالای کارت‌های گرافیک و SSD‌های سریع نیاز دارند، بسیار مفید است و به آن‌ها اجازه می‌دهد تا از جدیدترین تکنولوژی‌های ذخیره‌سازی و گرافیکی بهره‌مند شوند.

• قابلیت اورکلاکینگ AMD معمولاً در مقایسه با پردازنده‌های اینتل، اورکلاکینگ بیشتری را ارائه می‌دهد. کاربران می‌توانند پردازنده‌های خود را برای عملکرد بهتر در شرایط سنگین اورکلاک کنند. به‌علاوه، برخی مدل‌ها با خنک‌کننده‌های مناسب برای اورکلاکینگ عرضه می‌شوند.

• پردازنده‌های یکپارچه (APU) با کارت گرافیک داخلی قوی پردازنده‌های سری Ryzen با گرافیک Vega داخلی، عملکرد گرافیکی قابل‌توجهی را ارائه می‌دهند. این مزیت برای کاربرانی که نیاز به یک کارت گرافیک جداگانه ندارند، باعث کاهش هزینه و افزایش کارایی می‌شود.

• سازگاری با مادربوردهای قبلی در مقایسه با اینتل، AMD سیاست بهتری در سازگاری پردازنده‌های جدید با مادربوردهای قدیمی‌تر دارد. در بسیاری از موارد، می‌توان پردازنده‌های جدید AMD را بر روی مادربوردهای قدیمی‌تر (با آپدیت BIOS) نصب کرد.

معایب پردازنده‌های AMD

• مصرف انرژی بیشتر برخی از پردازنده‌های AMD نسبت به رقبای اینتل در برخی مدل‌ها مصرف انرژی بیشتری دارند. به ویژه در مدل‌های بالارده و قدرتمند، این مصرف انرژی بیشتر می‌تواند به تولید حرارت بالا و نیاز به سیستم خنک‌کننده پیشرفته‌تری منجر شود.

• عملکرد ضعیف‌تر در بازی‌ها هرچند که AMD در بسیاری از زمینه‌ها عملکرد عالی دارد، اما در برخی از بازی‌ها، پردازنده‌های اینتل ممکن است عملکرد بهتری ارائه دهند. این به دلیل تفاوت در معماری و تکنولوژی‌های به‌کار رفته در این دو شرکت است. البته این اختلاف در پردازنده‌های جدیدتر AMD کاهش یافته است، اما همچنان در برخی بازی‌ها، Intel به دلیل IPC بالاتر، فریم بیشتری تولید می‌کند.

• کمبود نرم‌افزارهای بهینه‌شده برای AMD بسیاری از نرم‌افزارها و بازی‌ها برای پردازنده‌های اینتل بهینه‌سازی شده‌اند، که این امر می‌تواند باعث شود پردازنده‌های AMD در برخی از نرم‌افزارها بهینه عمل نکنند. البته این وضعیت با محبوبیت روزافزون AMD در حال بهبود است.

• دما و حرارت بالا در مدل‌های بالارده پردازنده‌های قدرتمندتر AMD، به خصوص مدل‌های Ryzen Threadripper، در زمان بار سنگین ممکن است دمای بیشتری تولید کنند که نیاز به سیستم خنک‌کننده پیشرفته‌تری دارند. این موضوع می‌تواند هزینه‌های خنک‌سازی را افزایش دهد.

• قابلیت ضعیف‌تر در تک‌هسته هرچند که AMD در زمینه پردازش‌های چند هسته‌ای عملکرد خوبی دارد، اما پردازنده‌های این شرکت در برخی از پردازش‌های تک‌هسته‌ای ممکن است نسبت به اینتل ضعیف‌تر عمل کنند. این موضوع به ویژه در پردازش‌های سنگین و کارهایی که به عملکرد تک‌هسته‌ای وابسته هستند، اهمیت دارد.

نتیجه‌گیری

در مجموع، پردازنده‌های AMD به دلیل قیمت مناسب، تعداد هسته‌های بالا، و قابلیت‌های متعدد مانند پشتیبانی از PCIe 4.0 و اورکلاکینگ، گزینه‌ای مناسب برای کاربران حرفه‌ای و کسانی که به عملکرد بالا در کاربردهای چندوظیفه‌ای نیاز دارند، هستند. اما در زمینه‌هایی مانند مصرف انرژی، دما، و عملکرد در بازی‌ها، این پردازنده‌ها ممکن است همچنان نیاز به بهبود داشته باشند.