واژه‌نامه جامع بورس – کلیدواژه‌ها و مفاهیم بازار سرمایه

واژه نامه جامع بورس – بازار بورس مملو از اصطلاحات و واژگان تخصصی است که آشنایی با آن‌ها برای سرمایه‌گذاران بسیار ضروری به شمار می‌رود. در این مقاله، به معرفی برخی از مهم‌ترین و پرکاربردترین اصطلاحات بورسی به صورت کوتاه و کاربردی پرداخته‌ایم تا با استفاده از آن‌ها، مسیر سرمایه‌گذاری ساده‌تری را در پیش بگیرید. با ما همراه باشید تا نگاهی کلی به ادبیات بورس بیندازیم و برای سرمایه‌گذاری آگاهانه آماده شویم.

آ

آربیتراژ: آربیتراژ به معنای کسب سود بدون ریسک از تفاوت قیمت یک دارایی در دو یا چند بازار است. معامله‌گران با خرید دارایی از بازاری با قیمت پایین‌تر و فروش آن در بازاری با قیمت بالاتر، از این اختلاف قیمت بهره‌برداری می‌کنند.
ارزش اسمی: ارزش اسمی سهام به مبلغی اطلاق می‌شود که بر روی برگه سهم نوشته می‌شود و از تقسیم سرمایه شرکت بر تعداد سهام به دست می‌آید. در ایران، معمولاً ارزش اسمی هر سهم ۱۰۰۰ ریال است.
ارزش خالص دارایی (NAV): NAV معیاری است که نشان‌دهنده ارزش کل دارایی‌های یک صندوق یا شرکت سرمایه‌گذاری منهای بدهی‌های آن است. به عبارت دیگر، NAV ارزش هر واحد سرمایه‌گذاری را مشخص می‌کند.
ارزش ذاتی: ارزش ذاتی سهام قیمتی است که بر اساس تحلیل‌های مالی، سودآوری آینده و عوامل بنیادی شرکت محاسبه می‌شود. این ارزش نشان‌دهنده قیمت واقعی یا منصفانه سهم است و ممکن است با قیمت بازار متفاوت باشد.
ارزش‌گذاری: ارزش‌گذاری سهام به معنای تعیین قیمت منصفانه یک سهم از طریق بررسی و تحلیل عوامل مالی، عملکرد شرکت و شرایط اقتصادی است تا به تصمیم‌گیری دقیق‌تر برای خرید یا فروش آن کمک کند.
ارزش بازار: ارزش بازار سهام برابر است با قیمتی که سهم در بازار معامله می‌شود و تحت تأثیر عرضه و تقاضا در بازار قرار دارد.
ارزش دفتری: ارزش دفتری سهام، ارزش ثبت شده هر سهم در ترازنامه شرکت است که از تقسیم ارزش کل حقوق صاحبان سهام بر تعداد سهام منتشرشده به دست می‌آید. این ارزش نشان‌دهنده سهم هر سهام‌دار از دارایی‌های خالص شرکت است.
ارزش معاملات: ارزش معاملات سهام به مجموع ارزش مالی تمامی خرید و فروش‌های انجام‌شده سهام شرکت‌ها در یک بازه زمانی مشخص اشاره دارد.
افزایش سرمایه: افزایش سرمایه به معنی افزایش مقدار سرمایه یک شرکت از طریق انتشار سهام جدید است. این کار به منظور تأمین منابع مالی بیشتر برای توسعه، کاهش بدهی‌ها یا بهبود ساختار مالی انجام می‌شود.
افزایش سرمایه از سود انباشته: در این روش، شرکت به جای تقسیم سود نقدی، آن را به سرمایه تبدیل کرده و سهام جدید به سهامداران می‌دهد.
افزایش سرمایه از آورده نقدی: در این روش، شرکت سهام جدید منتشر می‌کند و سهامداران که دارای حق تقدم هستند، با پرداخت پول نقد این سهام را می‌خرند تا سرمایه شرکت افزایش یابد.
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی: در این روش، شرکت دارایی‌های خود را با ارزش روز به‌روزرسانی می‌کند و این افزایش ارزش را به‌عنوان سرمایه جدید ثبت می‌کند، بدون اینکه پول نقد جدیدی وارد شرکت شود.
افزایش سرمایه به روش صرف سهام: در این روش، شرکت سهام جدید را با قیمتی بالاتر از ارزش اسمی منتشر می‌کند و مابه‌التفاوت قیمت فروش و ارزش اسمی سهام را به عنوان صرف سهام ثبت و برای تقویت منابع مالی یا بهبود ساختار مالی استفاده می‌کند.
افشای اطلاعات: افشای اطلاعات در بورس به معنای ارائه و انتشار اطلاعات مهم و مرتبط درباره وضعیت مالی، عملکرد و فعالیت‌های شرکت‌ها است. این اطلاعات به سرمایه‌گذاران و عموم کمک می‌کند تا تصمیم‌های آگاهانه‌تری در مورد خرید یا فروش سهام اتخاذ کنند.

ب

بازار آتی: بازار آتی یکی از زیرمجموعه‌های بازار مشتقه در بورس کالا و بستری برای معامله قراردادهای آتی است.
بازار اولیه: بازار اولیه به بازاری اشاره دارد که در آن اوراق بهادار، مانند سهام و اوراق قرضه، برای اولین بار عرضه و معامله می‌شوند.
بازار ثانویه: بازار ثانویه به بازاری اشاره دارد که در آن اوراق بهادار پس از عرضه اولیه، بین سرمایه‌گذاران خرید و فروش می‌شود.
بازار خرسی: بازار خرسی به شرایطی در بازار سرمایه اشاره دارد که قیمت‌ها به‌طور مداوم در حال کاهش هستند و احساسات منفی در بین سرمایه‌گذاران حاکم است. در این بازار، فروش‌های زیاد و عدم اعتماد به آینده بازار مشاهده می‌شود.
بازار گاوی: بازار گاوی به وضعیتی گفته می‌شود که قیمت‌ها به‌طور مداوم در حال افزایش هستند و سرمایه‌گذاران نسبت به آینده بازار خوش‌بین هستند.
بازار مشتقه بورس کالا: این بازار شامل اوراق مشتقه مبتنی بر کالا است که به دو دسته اصلی قراردادهای آتی و قراردادهای اختیار معامله تقسیم می‌شوند.
بازار فیزیکی بورس کالا: بازاری است که در آن کالاهای واقعی مانند فلزات و محصولات کشاورزی مورد معامله قرار می‌گیرند. این معاملات تحت نظارت سازمان بورس انجام می‌شود و هدف آن ایجاد شفافیت و تعیین قیمت منصفانه برای کالاها است.
بازار مالی بورس کالا: این بازار به منظور جذب بیشتر سرمایه‌گذاران تشکیل شده و شامل سه زیربخش گواهی سپرده کالایی، صندوق سرمایه‌گذاری کالایی و قرارداد سلف موازی استاندارد است. هدف این بازار افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران و تقویت تعاملات این زمینه است.
بورس کالا: بازاری است که در آن کالاهای فیزیکی و مواد اولیه مانند فلزات، محصولات کشاورزی و فرآورده‌های نفتی خرید و فروش می‌شوند.
بورس انرژی: بورس انرژی بستری رقابتی برای انجام معاملات حامل‌های انرژی مانند نفت، گاز و برق و همچنین اوراق بهادار مبتنی بر آن‌ها است.
بهترین تقاضا: بهترین تقاضا در بورس به بالاترین قیمتی اطلاق می‌شود که خریداران برای خرید سهام یک شرکت پیشنهاد می‌دهند.
بهترین عرضه: بهترین عرضه در بورس به پایین‌ترین قیمتی اشاره دارد که فروشندگان برای فروش سهام یک شرکت پیشنهاد می‌دهند.

پ

پرتفوی: پرتفوی به مجموعه‌ای از دارایی‌ها و سرمایه‌گذاری‌هایی اشاره دارد که یک سرمایه‌گذار در اختیار دارد. این دارایی‌ها می‌توانند شامل سهام، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سایر ابزارهای مالی باشند.
پرتفوی لحظه‌ای: این ابزار در سامانه‌های معاملاتی موجود است و به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد تا اطلاعات لحظه‌ای مانند ارزش دارایی، قیمت، میزان سود و زیان و درصد سود و زیان را مشاهده کنند.
پرتفوی سپرده‌گذاری: این نوع پرتفوی نشان‌دهنده سهام تحت تملک افراد در کارگزاری ناظر خود است و به‌صورت روزانه توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی به‌روزرسانی می‌شود.
پذیره‌نویسی: پذیره‌نویسی به معنای عرضه سهام یک شرکت به عموم برای جمع‌آوری وجوه لازم برای شروع یا توسعه فعالیت‌های آن است. پس از ثبت شرکت در مراجع مربوطه و بازگشایی نماد آن در بورس یا فرابورس، سهام مذکور برای معامله آماده می‌شود.

ت

تابلوی بورس: تابلوی بورس نمایشگر اطلاعات لحظه‌ای معاملات سهام است که شامل قیمت‌ها، حجم معاملات و سایر اطلاعات در بورس می‌شود.
تابلوخوانی: تابلوخوانی به تحلیل اطلاعات موجود روی تابلوی بورس، مانند قیمت، حجم معاملات و عرضه و تقاضا، برای شناسایی روندها و تصمیم‌گیری در خرید یا فروش سهام گفته می‌شود.
تاریخ تسویه معاملات در بورس: تسویه معاملات به فرآیندی اشاره دارد که در آن مبلغ پرداختی خریدار به دست فروشنده می‌رسد و مالکیت اوراق بهادار از فروشنده به خریدار منتقل می‌شود. مدت‌زمان انتقال وجه بسته به نوع دارایی متفاوت خواهد بود.
T+0: پس از انجام معامله، تسویه در همان روز انجام می‌شود و مبلغ معامله به مانده قابل برداشت فروشنده اضافه می‌گردد.
T+1: پس از انجام معامله، یک روز کاری زمان می‌برد تا تسویه انجام و مبلغ معامله به مانده قابل برداشت فروشنده اضافه شود.
T+2: پس از انجام معامله، دو روز کاری زمان می‌برد تا تسویه انجام و مبلغ معامله به مانده قابل برداشت فروشنده اضافه شود.
T+3: پس از انجام معامله، سه روز کاری زمان می‌برد تا تسویه انجام و مبلغ معامله به مانده قابل برداشت فروشنده اضافه شود.
تعلیق نماد: تعلیق نماد به وضعیتی اطلاق می‌شود که امکان خرید و فروش سهام یک شرکت برای مدت مشخصی متوقف می‌شود. این موضوع ممکن است به دلایل قانونی، عدم افشای اطلاعات مهم یا وقوع حوادث غیرمترقبه باشد.

ث

ثبتی: ثبتی به معنای ثبت و نگهداری اطلاعات مالی و معاملاتی شرکت‌ها و سهامداران است که توسط سازمان بورس و اوراق بهادار انجام می‌شود.

ج

جلسه معاملاتی: جلسه معاملاتی در بورس به بازه زمانی مشخصی اطلاق می‌شود که در آن خریداران و فروشندگان قادر به انجام معاملات اوراق بهادار هستند. این جلسات معمولاً در ساعات مشخصی در روزهای کاری برگزار می‌شوند و تمامی معاملات در این دوره ثبت و اجرایی می‌گردند. در واقع، جلسات معاملاتی به‌عنوان چارچوبی برای فعالیت‌های بازار سرمایه عمل می‌کنند و شرایط لازم برای انجام خرید و فروش دارایی‌ها را فراهم می‌سازند. به‌علاوه، ساعت‌ها و زمان‌بندی این جلسات می‌تواند تأثیر بسزایی بر روند معاملات و نوسانات قیمتی بازار داشته باشد. در نتیجه، آگاهی از زمان برگزاری این جلسات و نحوه عملکرد آن‌ها برای سرمایه‌گذاران و معامله‌گران اهمیت ویژه‌ای دارد.
جدول زمانی: جدول زمانی در بورس به نموداری اطلاق می‌شود که روند قیمت یک دارایی را در طول زمان نشان می‌دهد. این جدول به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا نقاط قوت و ضعف و نوسانات قیمت را تحلیل کنند.

ح

حجم سفارش: حجم سفارش در بورس به تعداد سهامی اطلاق می‌شود که یک سرمایه‌گذار در یک سفارش مشخص قصد خرید یا فروش آن را دارد. این مقدار می‌تواند نشان‌دهنده علاقه و نیاز سرمایه‌گذار به انجام معامله در بازار باشد و تأثیر بسزایی بر روی قیمت‌ها و شرایط بازار دارد.
حجم مبنا: حجم مبنا به حداقل تعداد سهامی اشاره دارد که باید در یک روز معاملاتی خرید و فروش شود تا قیمت آن سهم بتواند نوسان کامل مجاز روزانه را تجربه کند. این قانون به‌منظور جلوگیری از دستکاری قیمت سهام و تأمین شرایط عادلانه برای همه سرمایه‌گذاران در بازار وضع شده است.
حجم معاملات: حجم معاملات به تعداد کل سهام یا اوراق بهاداری اشاره دارد که در یک بازه زمانی مشخص، نظیر یک روز، در بازار مورد معامله قرار می‌گیرد. این معیار می‌تواند به تحلیل‌گران کمک کند تا قدرت و روند حرکت قیمت‌ها را بررسی کرده و تحلیل‌های دقیقی از وضعیت بازار به‌دست آورند.
حراج پیوسته: حراج پیوسته روشی است که در آن معاملات سهام به‌طور مداوم و در طول ساعات کاری بورس انجام می‌شود. در این سیستم، قیمت‌ها بر اساس عرضه و تقاضا به‌صورت پیوسته به‌روز می‌شوند و به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که در هر لحظه به خرید و فروش اقدام کنند.
حراج ناپیوسته: حراج ناپیوسته به وضعیتی اطلاق می‌شود که سفارش‌گذاری، ویرایش و حذف سفارش‌ها روی نمادهای مختلف انجام می‌شود، اما در این دوره معاملات واقعی صورت نمی‌گیرد. این روش معمولاً به‌منظور مدیریت سفارش‌ها و تعیین قیمت‌های اولیه قبل از آغاز معاملات استفاده می‌شود.
حق‌تقدم: حق تقدم به اوراقی اطلاق می‌شود که شرکت‌ها بر اساس قانون تجارت و در زمان افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده سهامداران صادر می‌کنند. این حق به سهامداران قبلی داده می‌شود تا آن‌ها بتوانند سهام جدید را نسبت به سایر سرمایه‌گذاران خریداری کنند و بدین ترتیب حق خرید سهام بیشتری را در اختیار داشته باشند.

خ

خرید اعتباری: خرید اعتباری به فرآیند خرید سهام از طریق استفاده از اعتبار یا وام اطلاق می‌شود. در این روش، سرمایه‌گذار می‌تواند با بهره‌گیری از منابع مالی قرضی، تعداد بیشتری از سهام را خریداری کند و به این ترتیب قدرت خرید خود را افزایش دهد. اگر قیمت‌ها در بازار رشد کنند، این نوع خرید می‌تواند منجر به افزایش سود برای سرمایه‌گذار شود. با این حال، باید توجه داشت که این روش همچنین خطر زیان‌های بیشتر را در پی دارد، به‌ویژه در مواقعی که بازار دچار نوسانات منفی شود.
خریدار: خریدار به فردی اطلاق می‌شود که در بازار سهام اقدام به خرید دارایی‌ها و اوراق بهادار می‌کند. این افراد با هدف کسب سود و افزایش دارایی‌های خود به خرید و فروش سهام و سایر ابزارهای مالی می‌پردازند.
خرابی بازار: خرابی بازار به وضعیتی اشاره دارد که در آن قیمت‌ها به‌طور غیرمعمول و به شدت کاهش می‌یابند، که این امر منجر به کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران و احساس نااطمینانی در بازار می‌شود. چنین شرایطی می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی قرار گیرد و عواقب منفی برای سرمایه‌گذاران و بازار کلی به همراه داشته باشد.

د

دامنه نوسان: دامنه نوسان به محدوده‌ای اشاره دارد که قیمت یک سهم می‌تواند در طول یک روز معاملاتی در آن تغییر کند. این محدوده معمولاً به درصدی از قیمت پایانی روز قبل سهم تعیین می‌شود و هدف آن جلوگیری از نوسانات شدید و بی‌رویه قیمت‌ها در بازار است. به‌عبارتی، دامنه نوسان به عنوان ابزاری برای حفظ ثبات بازار و مدیریت ریسک‌های مرتبط با نوسانات قیمتی عمل می‌کند.
درصد تقسیم سود: درصد تقسیم سود به بخشی از سود تحقق‌یافته اشاره دارد که به ازای هر سهم، به‌صورت نقدی میان سهامداران تقسیم می‌شود. این درصد نمایانگر میزان سودی است که شرکت تصمیم دارد به سهامداران خود پرداخت کند و می‌تواند به عنوان یک شاخص مهم در ارزیابی عملکرد مالی شرکت و جذابیت سرمایه‌گذاری آن مورد استفاده قرار گیرد.
دوره پذیره‌نویسی: دوره پذیره‌نویسی به فرایندی اطلاق می‌شود که در آن افراد حقیقی یا حقوقی، مسئولیت تأمین بخشی از سرمایه شرکت یا صندوق سرمایه‌گذاری را بر عهده می‌گیرند. در ازای این اقدام، آنها مالکیت بخشی از سهام یا واحدهای صندوق را به دست می‌آورند. این فرایند معمولاً پیش از شروع فعالیت شرکت یا صندوق انجام می‌شود و نقش مهمی در تأمین مالی و سرمایه‌گذاری اولیه دارد.
دارایی: دارایی به هر نوع چیزی اطلاق می‌شود که دارای ارزش مالی باشد و می‌تواند شامل پول، ملک، اوراق بهادار و سایر اقلام با ارزش باشد. دارایی‌ها به عنوان یکی از اصلی‌ترین عوامل اقتصادی به شمار می‌روند و می‌توانند در سرمایه‌گذاری و مدیریت مالی مورد استفاده قرار گیرند.
دارایی مالی: دارایی مالی به ابزارهای مالی مانند سهام، اوراق قرضه و سایر انواع سرمایه‌گذاری اشاره دارد که می‌توانند در بازارهای مالی معامله شوند. این نوع دارایی‌ها معمولاً به‌منظور کسب سود و افزایش سرمایه استفاده می‌شوند و می‌توانند به‌عنوان گزینه‌های جذاب سرمایه‌گذاری برای افراد و نهادهای مالی در نظر گرفته شوند.
دولت: دولت به عنوان نهاد اصلی اقتصادی در یک کشور شناخته می‌شود و تأثیرات مستقیم و غیرمستقیمی بر بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری‌ها دارد. نقش دولت در تنظیم و نظارت بر بازارها، سیاست‌های مالی و اقتصادی و ایجاد بسترهای قانونی و مقرراتی به‌منظور حفاظت از حقوق سرمایه‌گذاران و ارتقاء رشد اقتصادی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

ر

ریسک: ریسک به احتمال از دست دادن بخشی یا تمام سرمایه یا عدم دستیابی به بازده مورد انتظار اشاره دارد. این وضعیت ممکن است ناشی از عوامل متعددی مانند نوسانات بازار، تغییرات اقتصادی یا عملکرد نامناسب شرکت‌ها باشد. در واقع، ریسک یکی از اجزای اساسی سرمایه‌گذاری است که سرمایه‌گذاران باید به دقت آن را ارزیابی کنند.
ریسک سیستماتیک: ریسک سیستماتیک به نوعی ریسک اطلاق می‌شود که به کل بازار یا بخش وسیعی از آن مرتبط است و به‌هیچ‌وجه نمی‌توان آن را از طریق تنوع‌بخشی به حداقل رساند. این نوع ریسک شامل عواملی مانند تغییرات اقتصادی، نوسانات سیاسی و تحولات اجتماعی است و بر تمامی دارایی‌های موجود در بازار تأثیر می‌گذارد.
ریسک غیرسیستماتیک: ریسک غیرسیستماتیک به ریسکی اشاره دارد که به یک شرکت خاص یا صنعت معین وابسته است و می‌توان آن را با تنوع‌بخشی کاهش داد. این نوع ریسک معمولاً ناشی از عواملی مانند مدیریت ضعیف، مشکلات مالی یا بحران‌های داخلی یک شرکت می‌باشد و سرمایه‌گذاران با انتخاب سبد متنوعی از دارایی‌ها می‌توانند این ریسک را به حداقل برسانند.
ریسک نکول: ریسک نکول به وضعیتی اشاره دارد که در آن یکی از طرفین یک قرارداد مالی قادر به انجام تعهدات خود نیست. این ناتوانی ممکن است ناشی از عوامل مختلف، چه عمدی و چه غیرعمدی، مانند مشکلات مالی یا سوءمدیریت باشد. در این شرایط، طرف دیگر ممکن است با زیان‌های مالی مواجه شود و اعتبار قرارداد تحت تأثیر قرار گیرد.
روند بازار: روند بازار به جهت حرکت قیمت‌ها در یک بازه زمانی مشخص اطلاق می‌شود. این روند می‌تواند صعودی (افزایش قیمت‌ها)، نزولی (کاهش قیمت‌ها) یا جانبی (ثبات قیمت‌ها) باشد. شناخت و تحلیل روند بازار از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری در مورد خرید و فروش دارایی‌ها اتخاذ کنند.

س

سال مالی: سال مالی به دوره زمانی ۱۲ ماهه‌ای اطلاق می‌شود که شرکت‌ها برای ثبت و گزارش‌گیری فعالیت‌های مالی خود از آن استفاده می‌کنند. این دوره ممکن است با سال تقویمی هم‌زمان نباشد و معمولاً به شرکت‌ها کمک می‌کند تا عملکرد مالی و وضعیت اقتصادی خود را به‌طور دقیق‌تری ارزیابی کنند.
سامانه معاملاتی: سامانه معاملاتی در بورس، یک بستر الکترونیکی است که امکان خرید و فروش آنلاین سهام و سایر اوراق بهادار را فراهم می‌آورد. این سیستم به کاربران این امکان را می‌دهد تا سفارش‌های خود را ثبت، اصلاح و پیگیری کنند و به‌این‌ترتیب معاملات را به‌راحتی و با سرعت بیشتری انجام دهند.
سبدگردانی: سبدگردانی به فرآیند مدیریت و انتخاب دارایی‌ها در یک سبد سرمایه‌گذاری اطلاق می‌شود. این فرآیند شامل تحلیل دقیق و تنوع‌بخشی به سرمایه‌گذاری‌ها به منظور کاهش ریسک و افزایش بازده است. معمولاً سبدگردانی توسط متخصصان مالی انجام می‌شود که به بررسی و انتخاب بهترین فرصت‌های سرمایه‌گذاری می‌پردازند.
سرخطی زدن: سرخطی زدن در بورس به معنای ثبت سریع سفارش خرید یا فروش سهام در دقایق ابتدایی باز شدن بازار است. هدف از این کار، قرار گرفتن در اولویت صف خرید یا فروش برای معامله سهام در قیمت مورد نظر و به‌دست آوردن مزیت رقابتی در معاملات است.
سرمایه‌گذاری غیرفعال: سرمایه‌گذاری غیرفعال به رویکردی اطلاق می‌شود که در آن سرمایه‌گذار به‌جای خرید و فروش مکرر دارایی‌ها، سبدی از دارایی‌ها را برای مدت طولانی نگهداری می‌کند. هدف این روش بهره‌برداری از رشد کلی بازار و کاهش هزینه‌های معاملاتی است.
سرمایه‌گذاری فعال: سرمایه‌گذاری فعال به رویکردی اطلاق می‌شود که در آن سرمایه‌گذاران به‌طور مداوم در تلاش برای خرید و فروش دارایی‌ها به منظور کسب سود بیشتر از بازار هستند. این رویکرد نیازمند تحلیل‌های دقیق و پایش مستمر بازار می‌باشد.
سرمایه‌گذاری غیرمستقیم: سرمایه‌گذاری غیرمستقیم به روشی اطلاق می‌شود که در آن سرمایه‌گذار به‌طور مستقیم در دارایی‌ها سرمایه‌گذاری نمی‌کند، بلکه از طریق واسطه‌هایی مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا سبدگردان‌ها اقدام می‌کند. این روش به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا از تجربه و دانش حرفه‌ای دیگران بهره‌مند شوند.
سرمایه‌گذاری مستقیم: سرمایه‌گذاری مستقیم به روشی اطلاق می‌شود که در آن سرمایه‌گذار به‌طور مستقیم در بازارهایی مانند بورس سرمایه‌گذاری می‌کند. در این حالت، سرمایه‌گذار کنترل بیشتری بر تصمیمات سرمایه‌گذاری خود دارد و می‌تواند به‌سرعت واکنش نشان دهد.
سود هر سهم: سود هر سهم (EPS) به میزان سود خالصی اشاره دارد که یک شرکت به ازای هر سهم تولید می‌کند. این شاخص مهم به سرمایه‌گذاران اطلاعاتی درباره عملکرد مالی شرکت و توانایی آن در تولید سود به‌ازای هر سهم ارائه می‌دهد.
سود انباشته: سود انباشته به مجموع سودهای خالص یک شرکت اشاره دارد که پس از پرداخت سود تقسیمی به سهام‌داران، در شرکت باقی‌مانده و برای سرمایه‌گذاری‌های آینده یا ذخیره‌های مالی استفاده می‌شود. این مبلغ نشان‌دهنده توان مالی و عملکرد مثبت شرکت است و به رشد و توسعه بیشتر آن کمک می‌کند.
سود تقسیمی: سود تقسیمی به بخشی از سود خالص یک شرکت اطلاق می‌شود که به سهام‌داران پرداخت می‌گردد. این سود معمولاً به صورت نقدی به سهام‌داران تعلق می‌گیرد و می‌تواند نشانه‌ای از سلامت مالی شرکت باشد.
سود تحقق‌یافته: سود تحقق‌یافته به سودی اشاره دارد که یک شرکت یا فرد پس از فروش دارایی یا تکمیل یک معامله به‌دست می‌آورد. این سود زمانی به‌طور واقعی شناسایی می‌شود که دارایی مورد نظر (مانند سهام، ملک یا کالا) فروخته شده و مبلغ آن دریافت شده باشد.
سهام: سهام نشان‌دهنده مالکیت جزئی یک فرد یا نهاد در یک شرکت است. خرید سهام به سهام‌دار حق دریافت سود و شرکت در تصمیم‌گیری‌های کلان شرکت را می‌دهد و به‌این‌ترتیب، سرمایه‌گذاران می‌توانند در فرآیندهای مدیریتی شرکت‌ها تأثیرگذار باشند.
سهام جایزه: سهام جایزه به سهامی اطلاق می‌شود که شرکت‌ها در برخی از روش‌های افزایش سرمایه، بدون دریافت وجهی به سهامداران خود اختصاص می‌دهند. این نوع سهام به‌عنوان تشویقی برای سهامداران به شمار می‌آید و می‌تواند به جذب و حفظ سرمایه‌گذاران کمک کند.
سهامدار خرد: سهامدار خرد به اشخاص حقیقی و حقوقی اطلاق می‌شود که کمتر از یک درصد از سهام یک شرکت را در اختیار دارند. این دسته از سرمایه‌گذاران معمولاً تأثیر چندانی بر تصمیمات کلان شرکت ندارند، اما در جمعیت خود می‌توانند به سهم قابل توجهی تبدیل شوند.
سهامدار عمده: سهامدار عمده به اشخاص حقیقی یا حقوقی اطلاق می‌شود که ۱ درصد یا بیشتر از سهام یک شرکت را در اختیار دارند. این دسته از سرمایه‌گذاران معمولاً تأثیر زیادی بر تصمیمات مدیریتی و استراتژیک شرکت دارند.
سهام دفاعی: سهام دفاعی به سهام شرکت‌هایی اطلاق می‌شود که در شرایط اقتصادی نامساعد، عملکرد پایداری دارند. این شرکت‌ها معمولاً در صنایع ضروری مانند غذا، دارو و خدمات عمومی فعالیت می‌کنند و به عنوان سرمایه‌گذاری کم‌ریسک‌تر در نظر گرفته می‌شوند.
سهام تهاجمی: سهام تهاجمی به سهامی اطلاق می‌شود که نوسانات قیمتی آن بیشتر از بازار است و ضریب بتای آن بالاتر از ۱ است. این نوع سهام معمولاً دارای پتانسیل بالایی برای رشد هستند، اما در عین حال با ریسک بیشتری نیز همراهند.
سهام شناور: سهام شناور آزاد به بخشی از سهام یک شرکت اطلاق می‌شود که دارندگان آن به‌دنبال مدیریت شرکت نیستند و در هر شرایطی آماده فروش دارایی خود هستند. این نوع سهام به افزایش نقدشوندگی بازار کمک می‌کند و می‌تواند نشانه‌ای از سلامت مالی شرکت باشد.
سود غیرعملیاتی: سود غیرعملیاتی به درآمدهایی اطلاق می‌شود که از فعالیت‌های اصلی شرکت به‌دست نمی‌آید، مانند فروش دارایی‌های غیرجاری یا درآمدهای سرمایه‌گذاری. این نوع درآمدها ممکن است ناپایدار باشند و سرمایه‌گذاران باید به آن‌ها توجه ویژه‌ای داشته باشند.

ش

شاخص: شاخص به‌عنوان معیاری برای سنجش عملکرد یک مجموعه خاص از دارایی‌ها، از جمله سهام، تعریف می‌شود. این معیار به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا بتوانند روند کلی بازار یا بخش‌های خاص آن را تحلیل کرده و تصمیم‌گیری‌های بهتری در زمینه سرمایه‌گذاری داشته باشند.
شاخص کل: شاخص کل بورس، نمایانگر عملکرد کلی بازار سرمایه است و بر اساس ارزش بازار تمامی شرکت‌های بورس محاسبه می‌شود. این شاخص به‌طور کلی تغییرات و نوسانات موجود در بازار سرمایه را منعکس می‌کند.
شاخص کل هم‌وزن: شاخص کل هم‌وزن، به‌گونه‌ای طراحی شده است که تغییرات قیمت سهام شرکت‌ها را با وزن مساوی در نظر می‌گیرد. در این شاخص، تأثیر تمامی شرکت‌ها به‌طور یکسان لحاظ می‌شود و از این رو، می‌تواند نمای بهتری از عملکرد کلی بازار ارائه دهد.
شاخص ۳۰ شرکت بزرگ: این شاخص نمایانگر میانگین تغییرات قیمت سهام ۳۰ شرکت بزرگ بورس است و به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها در ارزیابی بازار محسوب می‌شود.
شاخص ۵۰ شرکت برتر: این شاخص تغییرات قیمت سهام ۵۰ شرکت برتر بورس را نشان می‌دهد که از نظر نقدشوندگی نسبت به سایر شرکت‌ها در اولویت قرار دارند. این فهرست هر سه ماه یک‌بار به‌روز رسانی می‌شود و به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا درک بهتری از بازار داشته باشند.
شاخص سهام آزاد شناور: این شاخص تغییرات قیمت سهام شرکت‌هایی را نشان می‌دهد که بخش قابل معامله‌ای از سهام آن‌ها در بازار آزاد و در دسترس عموم قرار دارد. در محاسبه این شاخص، سهامداران عمده در نظر گرفته نمی‌شوند، به همین دلیل نمای دقیق‌تری از وضعیت بازار ارائه می‌دهد.
شاخص بازده نقدی: شاخص بازده نقدی (TEDIX) معیاری است که سود نقدی پرداخت‌شده توسط شرکت‌های حاضر در بورس را منعکس می‌کند. این شاخص تنها تغییرات ناشی از سودهای نقدی را محاسبه کرده و تأثیر نوسانات قیمت سهام را در نظر نمی‌گیرد.
شاخص صنعت: این شاخص به‌طور خاص عملکرد شرکت‌های یک صنعت معین را نشان می‌دهد و تغییرات آن می‌تواند نمایانگر وضعیت و روند صنایع مختلف در بازار سرمایه باشد. با استفاده از این شاخص، سرمایه‌گذاران می‌توانند تحلیلی دقیق‌تر از شرایط صنعتی خاص داشته باشند و تصمیمات بهتری اتخاذ کنند.

ص

صف خرید: صف خرید به وضعیتی در بازار سهام اشاره دارد که در آن تقاضا برای خرید یک سهم بیشتر از عرضه آن است. در این حالت، سفارشات خرید در قیمت حداکثر مجاز روزانه بدون وجود فروشنده باقی می‌مانند.
صف فروش: صف فروش به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن عرضه یک سهم بیشتر از تقاضا است. در این وضعیت، سفارشات فروش در حداقل قیمت مجاز روزانه بدون خریدار باقی می‌مانند.
صندوق سرمایه‌گذاری: صندوق سرمایه‌گذاری ابزاری مالی است که وجوه نقد را از سرمایه‌گذاران جمع‌آوری کرده و توسط افراد متخصص در یک بازار مشخص اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کند.
صندوق درآمد ثابت: این نوع صندوق سرمایه‌گذاری بیشتر دارایی‌های خود را در سپرده‌های بانکی و اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کند. صندوق‌های درآمد ثابت معمولاً ریسک کمی دارند و بازدهی قابل پیش‌بینی‌تری ارائه می‌دهند.
صندوق سهامی: صندوق سهامی نوعی صندوق سرمایه‌گذاری است که بیشتر دارایی‌های خود را در سهام شرکت‌ها سرمایه‌گذاری می‌کند. این صندوق‌ها معمولاً دارای ریسک بالاتری هستند و امکان بازدهی بیشتری نسبت به صندوق‌های درآمد ثابت دارند.
صندوق مختلط: صندوق مختلط، نوعی صندوق سرمایه‌گذاری است که دارایی‌های خود را به‌طور متعادل بین سهام و سپرده‌های بانکی تقسیم می‌کند. این نوع صندوق، تعادلی میان ریسک و بازدهی ارائه می‌دهد و به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که به‌طور همزمان از مزایای هر دو نوع سرمایه‌گذاری بهره‌مند شوند.
صندوق کالایی: صندوق کالایی یکی از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس است که امکان سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مرتبط با سپرده‌های کالایی را فراهم می‌کند. در حال حاضر، در بورس ایران فقط صندوق‌های کالایی مبتنی بر طلا و زعفران فعال هستند.
صندوق اهرمی: این نوع صندوق سرمایه‌گذاری در سهام است که با استفاده از اهرم مالی، می‌تواند بازدهی بالاتری را همراه با ریسک بیشتر به دست آورد. سرمایه‌گذاران باید در این نوع صندوق‌ها احتیاط بیشتری به خرج دهند.
صندوق جسورانه: صندوق جسورانه یکی از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که با وجوه جمع‌آوری شده در کسب‌وکارهای نوپا و کوچک با پتانسیل رشد بالا سرمایه‌گذاری می‌کند. این نوع صندوق به دلیل سرمایه‌گذاری در پروژه‌های پرریسک، ریسک بیشتری نسبت به سایر انواع صندوق‌ها دارد.
صندوق ETF (صندوق قابل معامله در بورس): این نوع صندوق سرمایه‌گذاری می‌تواند در بورس مانند سهام معامله شود. این ویژگی به سرمایه‌گذاران امکان می‌دهد که با انعطاف‌پذیری بیشتری در بازار اقدام کنند.
صندوق صدور و ابطالی: این نوع صندوق‌ها بر اساس نحوه معامله به دو دسته تقسیم می‌شوند و معاملات آن‌ها از طریق درخواست صدور و ابطال در وب‌سایت هر صندوق به‌طور جداگانه انجام می‌شود.
صندوق زعفران: این صندوق سرمایه‌گذاری ابزاری مالی است که با جمع‌آوری پول از سرمایه‌گذاران، در اوراق بهادار مرتبط با زعفران سرمایه‌گذاری می‌کند. هدف این صندوق بهره‌مندی از سود بازار زعفران است.
صندوق نوع دوم: این نوع صندوق، کم‌ریسک‌تر از صندوق‌های درآمد ثابت معمولی است و بخش بزرگ‌تری از دارایی‌های خود را در سرمایه‌گذاری‌های کم‌ریسک قرار می‌دهد.
صندوق در صندوق (FOF): این نوع صندوق سرمایه‌گذاری به جای سرمایه‌گذاری مستقیم در دارایی‌ها، وجوه خود را در چندین صندوق دیگر سرمایه‌گذاری می‌کند و به این ترتیب تنوع بیشتری را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌آورد.
صندوق طلا: صندوق طلا نوعی صندوق سرمایه‌گذاری است که در طلا و اوراق بهادار مرتبط با آن سرمایه‌گذاری می‌کند. این صندوق‌ها به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهند که بدون نیاز به خرید فیزیکی طلا، از سود آن بهره‌مند شوند.
صندوق املاک و مستغلات: این صندوق یکی از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری بورسی است که بخش عمده دارایی‌های خود را به خرید یا اجاره املاک اختصاص می‌دهد. بازدهی این صندوق به عملکرد بازار ملک وابسته است.
صندوق زمین و ساختمان: این نوع صندوق سرمایه‌گذاری، وجوه جمع‌آوری شده را در پروژه‌های ساختمانی سرمایه‌گذاری می‌کند و به سرمایه‌گذاران امکان می‌دهد که در پروژه‌های زیرساختی مشارکت کنند.
صندوق بازارگردانی: این نوع صندوق‌های سرمایه‌گذاری تخصصی به‌طور ویژه برای سرمایه‌گذاران حقوقی طراحی شده‌اند. هدف اصلی آن‌ها تنظیم قیمت‌ها، کنترل نوسانات، افزایش نقدشوندگی و رفع صف‌های خرید و فروش در بازار است. این صندوق‌ها نقش مهمی در ثبات بازار سرمایه ایفا می‌کنند.

ض

ضریب آلفا: ضریب آلفا معیاری است که میزان بازده اضافی یک سهم یا سبد سرمایه‌گذاری را نسبت به بازده مورد انتظار آن (با توجه به سطح ریسک) نشان می‌دهد. آلفای مثبت به این معناست که عملکرد سرمایه‌گذاری بهتر از انتظار بوده و توانسته است بازدهی بیشتری نسبت به سطح ریسک خود به ارمغان بیاورد. از سوی دیگر، آلفای منفی بیانگر عملکرد ضعیف‌تر از انتظار است، که در آن سرمایه‌گذاری نتوانسته است به بازده مورد انتظار دست یابد.
ضریب بتا: ضریب بتا نشان‌دهنده حساسیت و نوسان یک سهم یا سبد سرمایه‌گذاری نسبت به نوسانات کلی بازار است. اگر بتا بیشتر از ۱ باشد، به این معنی است که سهم مورد نظر نوسان بیشتری نسبت به بازار دارد و به احتمال زیاد در شرایط مثبت یا منفی بازار، تغییرات قیمت بیشتری را تجربه خواهد کرد. در مقابل، اگر بتا کمتر از ۱ باشد، نشان‌دهنده نوسان کمتر از بازار است، که به معنای اینکه سهم در برابر نوسانات بازار مقاوم‌تر است، تلقی می‌شود.

ع

عرضه اولیه به فرآیندی اطلاق می‌شود که در آن سهام یک شرکت برای نخستین بار به‌صورت عمومی در بورس یا فرابورس ارائه می‌گردد. این مرحله به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد که از طریق فروش بخشی از سهام خود به سرمایه‌گذاران، سرمایه‌گذاری‌های لازم را تأمین کنند. عرضه اولیه به‌عنوان یکی از روش‌های تأمین مالی، نه‌تنها به شرکت‌ها کمک می‌کند تا منابع مالی لازم برای رشد و توسعه را جمع‌آوری کنند، بلکه به سرمایه‌گذاران نیز این فرصت را می‌دهد تا با خرید سهام در مراحل اولیه، از پتانسیل‌های رشد شرکت بهره‌مند شوند. این فرآیند معمولاً با توجه به ارزش‌گذاری شرکت و شرایط بازار انجام می‌شود و می‌تواند تأثیرات قابل‌توجهی بر روی بازار سرمایه داشته باشد.

ف

فرابورس به بازاری اطلاق می‌شود که در آن شرکت‌هایی که قادر به احراز شرایط لازم برای ورود به بورس اصلی نیستند، با استفاده از قوانین پذیرش ساده‌تر، امکان ورود و پذیرش در این بازار را پیدا می‌کنند. این بازار به عنوان یک گزینه مناسب برای شرکت‌های کوچک‌تر و نوپا عمل می‌کند که به دنبال تأمین مالی و گسترش فعالیت‌های خود هستند. فرابورس با فراهم آوردن بستر مناسب برای معاملات سهام این شرکت‌ها، به سرمایه‌گذاران این فرصت را می‌دهد تا به سرمایه‌گذاری در کسب‌وکارهای در حال رشد بپردازند و از بازده‌های ممکن بهره‌مند شوند. این بازار همچنین می‌تواند به تنوع بخشی به سبد سرمایه‌گذاری‌ها و کاهش ریسک کمک کند.

ق

قرارداد آتی: به توافقی اطلاق می‌شود که بر اساس آن طرفین یک معامله در زمان حال، در خصوص خرید یا فروش یک دارایی مشخص در تاریخ معین و با قیمت معین در آینده توافق می‌کنند. این نوع قراردادها معمولاً برای مدیریت ریسک و تأمین مالی در بازارهای مالی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
قرارداد اختیار معامله یا آپشن: یک توافق دو طرفه است که بر اساس آن خریدار و فروشنده توافق می‌کنند که مقداری از یک دارایی را با قیمت مشخص و در تاریخی معین معامله کنند. در این قرارداد، خریدار حق (ولی نه الزام) دارد که دارایی را خریداری کند، در حالی که فروشنده موظف است در صورت تصمیم خریدار، به تعهدات خود عمل کند. این ابزار مالی به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که ریسک‌های خود را مدیریت کنند و از نوسانات بازار بهره‌برداری کنند.
قیمت اولیه: به قیمتی اشاره دارد که در آغاز جلسه رسمی معاملاتی برای سهام یک شرکت در تابلو بورس اعلام می‌شود. این قیمت به عنوان نقطه شروع معاملات روز جدید به حساب می‌آید و می‌تواند تأثیر زیادی بر تصمیمات سرمایه‌گذاران داشته باشد.
قیمت پایانی: به میانگین قیمت سهم در طول یک روز معاملاتی اشاره دارد که با توجه به حجم معاملات محاسبه می‌شود. این قیمت به عنوان معیار اصلی برای تعیین وضعیت سهم در پایان روز به کار می‌رود و مبنای معاملات روز بعد خواهد بود.
قیمت آخرین معامله: به قیمت سهم در آخرین معامله‌ای که در طول روز معاملاتی انجام شده است، اطلاق می‌شود. این قیمت ممکن است با قیمت پایانی متفاوت باشد و می‌تواند اطلاعات ارزشمندی درباره روند معاملات در آن روز ارائه دهد.

ک

کارگزاری: به مؤسسه‌ای مالی اطلاق می‌شود که با مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان واسطه بین خریداران و فروشندگان در بازار بورس فعالیت می‌کند. این شرکت‌ها با تسهیل معاملات، کارمزد معینی را از مشتریان دریافت می‌کنند و نقش مهمی در تسهیل ورود سرمایه‌گذاران به بازار دارند.
کارگزار ناظر: به کارگزاری‌ای گفته می‌شود که سرمایه‌گذاران برای خرید سهام از طریق آن اقدام می‌کنند و برای فروش، تنها می‌توانند از همان کارگزاری که سهام را خریداری کرده‌اند، استفاده کنند. این کارگزار مسئول نظارت بر معاملات و اطمینان از انطباق آن‌ها با قوانین و مقررات بورس است.
کارمزد کارگزار: به بخشی از کارمزد معاملات اطلاق می‌شود که سرمایه‌گذاران به عنوان هزینه انجام خرید یا فروش سهام در بورس به کارگزاری پرداخت می‌کنند. این کارمزد به عنوان بخشی از هزینه‌های معاملاتی به حساب می‌آید و می‌تواند بسته به شرایط بازار و سیاست‌های کارگزاری متفاوت باشد.
کارمزد معاملات: در بورس به هزینه‌ای اطلاق می‌شود که هنگام خرید یا فروش سهام، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سایر دارایی‌ها به کارگزاری و نهادهای مرتبط پرداخت می‌شود. این هزینه‌ها می‌توانند شامل کارمزد کارگزاری، مالیات و سایر هزینه‌های مربوط به معامله باشند.
کدال: (سامانه‌ی جامع اطلاع‌رسانی شرکت‌های ثبت‌شده در بورس) به عنوان سامانه‌ای است که اطلاعات مالی و گزارش‌های مربوط به شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس را به صورت آنلاین ارائه می‌دهد. این سامانه به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که به اطلاعات دقیق و به‌روز شرکت‌ها دسترسی پیدا کرده و تصمیمات سرمایه‌گذاری بهتری اتخاذ کنند.
کد بورسی: یک شناسه منحصر به فرد است که هر فرد فعال در بازار سرمایه فقط یک بار آن را دریافت می‌کند. بدون کد بورسی، سرمایه‌گذاران امکان خرید و فروش اوراق بهادار در بازار بورس را ندارند. این کد به شناسایی و پیگیری معاملات سرمایه‌گذاران کمک می‌کند و به عنوان ابزاری اساسی در سیستم معاملاتی بورس عمل می‌کند.

گ

گره معاملاتی: به حالتی اطلاق می‌شود که یک سهم به مدت چند روز متوالی در وضعیت صف خرید یا صف فروش قرار گیرد و معامله‌گران نتوانند معاملات خود را انجام دهند. این وضعیت معمولاً به دلیل عدم تعادل بین عرضه و تقاضا در بازار ایجاد می‌شود و می‌تواند به نوسانات شدید قیمت و کاهش نقدشوندگی سهام منجر گردد. گره‌های معاملاتی معمولاً نگرانی‌هایی را در میان سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کنند و می‌توانند بر تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری تأثیرگذار باشند.
گواهی سرمایه‌گذاری: یک سند معتبر است که نشان‌دهنده مالکیت سرمایه‌گذار بر دارایی‌هایی مانند سهام می‌باشد. این گواهی به‌عنوان مدرکی قانونی، حقوق و مزایای مالکیت سرمایه‌گذار را تأیید می‌کند و در سامانه یکپارچه ذی‌نفعان بازار سرمایه قابل مشاهده است. سرمایه‌گذاران می‌توانند با مراجعه به این سامانه، اطلاعات مربوط به گواهی سرمایه‌گذاری خود را بررسی و تأیید کنند. این سند به عنوان ابزاری اساسی در بازار سرمایه عمل می‌کند و به شفافیت و اعتماد در معاملات کمک می‌کند.

م

محدودیت حجمی به حداکثر تعداد سهامی اشاره دارد که در هر نماد معاملاتی می‌تواند طی یک سفارش در سامانه معاملات ثبت گردد. این محدودیت به‌منظور کنترل و مدیریت معاملات و همچنین جلوگیری از نوسانات شدید قیمت‌ها تعیین می‌شود. رعایت این محدودیت از سوی سرمایه‌گذاران، به حفظ تعادل در بازار و کاهش ریسک‌های ناشی از معاملات بزرگ کمک می‌کند.
مجمع در بورس به جلسه‌ای اطلاق می‌شود که سهامداران یک شرکت به‌منظور تصمیم‌گیری در خصوص مسائل کلیدی مانند تقسیم سود، انتخاب مدیران و تصویب صورت‌های مالی گرد هم می‌آیند. این جلسات نقش حیاتی در حاکمیت شرکتی و شفافیت اطلاعات مالی ایفا می‌کنند و به سهامداران این امکان را می‌دهند که در مدیریت و آینده شرکت سهمی داشته باشند.
مجمع عمومی عادی سالیانه به‌عنوان جلسه‌ای سالیانه، حداکثر تا چهار ماه پس از پایان سال مالی شرکت تشکیل می‌شود. هدف این مجمع بررسی صورت‌های مالی، گزارش‌های مدیران و بازرسان، و همچنین تقسیم سود و اندوخته بین سهامداران است. این جلسه فرصتی برای سهامداران فراهم می‌آورد تا در مورد عملکرد سال گذشته شرکت و برنامه‌های آینده آن اطلاعات کسب کنند.
مجمع عمومی فوق‌العاده جلسه‌ای است که به‌منظور تصمیم‌گیری در خصوص مسائل ویژه‌ای مانند افزایش سرمایه یا انحلال شرکت برگزار می‌شود. این مجمع با حضور سهامداران و مدیران شرکت تشکیل می‌گردد و به‌منظور رسیدگی به موارد خاص و غیرمنتظره در عملکرد شرکت ایجاد می‌شود.
معاملات در بورس به خرید و فروش سهام، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سایر دارایی‌های قابل معامله اشاره دارد که توسط سرمایه‌گذاران به‌منظور کسب سود انجام می‌شود. این معاملات جزء اصلی فعالیت‌های بازار سرمایه هستند و به عنوان ابزاری برای تأمین مالی و سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها عمل می‌کنند.
معاملات بلوکی به خرید و فروش مقادیر زیاد سهام شرکت‌ها اشاره دارد که دارای چارچوب خاصی هستند. این نوع معاملات برای جلوگیری از تأثیرگذاری بر قیمت سهم، معمولاً در بازاری خارج از بورس یا فرابورس انجام می‌شوند. معاملات بلوکی به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهند که بدون ایجاد نوسانات غیرضروری در بازار، سهام را به‌صورت عمده خرید و فروش کنند.

ن

ناشر پذیرفته شده در بورس: به شرکتی اطلاق می‌شود که سهام آن در بورس یا فرابورس عرضه شده و موظف به ارائه گزارش‌های مالی منظم مطابق با قوانین بازار سرمایه است. این شرکت‌ها به‌واسطه پذیرش در بورس، از مزایایی همچون جذب سرمایه‌های عمومی و افزایش اعتبار برخوردار می‌شوند و در عوض، ملزم به رعایت شفافیت و پاسخگویی به سرمایه‌گذاران هستند.
نماد: در بورس به کد یا نام اختصاری هر شرکت اشاره دارد که برای شناسایی آن در بازار بورس استفاده می‌شود. این نماد معمولاً ترکیبی از چند حرف است که بخش اول آن نمایانگر صنعت شرکت و بخش دوم به نام شرکت اشاره دارد. به‌عنوان مثال، نماد “وتجارت” به بانک تجارت تعلق دارد. استفاده از نمادهای مختصر به تسهیل جستجو و شناسایی شرکت‌ها در معاملات کمک می‌کند.
نقدشوندگی: به سرعت و سهولت تبدیل یک دارایی به پول نقد بدون کاهش قابل توجه در قیمت آن اطلاق می‌شود. دارایی‌هایی که دارای نقدشوندگی بالا هستند، به راحتی و در مدت زمان کوتاهی در بازار خرید و فروش می‌شوند. این ویژگی به سرمایه‌گذاران اطمینان می‌دهد که می‌توانند در هر زمانی که نیاز دارند، دارایی‌های خود را به وجه نقد تبدیل کنند.
نقشه بازار: یک نمایش گرافیکی از وضعیت کلی بازار سهام است که عملکرد سهام‌ها و صنایع مختلف را با استفاده از رنگ‌ها و اندازه‌ها نشان می‌دهد. این ابزار به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا روندها و تغییرات بازار را به‌راحتی شناسایی کرده و تصمیمات سرمایه‌گذاری خود را بر اساس اطلاعات بصری و تحلیلی اتخاذ کنند.
نقطه سر به سر: در بورس به قیمتی اشاره دارد که در آن سرمایه‌گذار با فروش سهم، هزینه‌های خرید آن را پوشش می‌دهد و در نتیجه، هیچ سود یا زیانی ندارد. این قیمت برای سرمایه‌گذاران مهم است زیرا به آن‌ها کمک می‌کند تا حداقل قیمت فروش مورد نیاز برای عدم زیان را تعیین کنند.
نهاد مالی: به سازمان‌ها، مؤسسات یا بنگاه‌هایی اطلاق می‌شود که به عنوان واسطه‌های مالی عمل می‌کنند، مانند بانک‌ها یا کارگزاری‌ها. این نهادها نقش حیاتی در تسهیل معاملات، تأمین مالی و مدیریت ریسک در بازارهای مالی ایفا می‌کنند و به سرمایه‌گذاران و کسب‌وکارها خدمات مختلفی ارائه می‌دهند.
نوسان‌گیری: به استراتژی سرمایه‌گذاری اشاره دارد که در آن معامله‌گران سعی می‌کنند از نوسانات کوتاه‌مدت قیمت‌ها در بازار بهره‌برداری کنند. این روش شامل خرید و فروش دارایی‌ها در بازه‌های زمانی کوتاه، معمولاً چند روز تا چند هفته، به‌منظور کسب سود از تغییرات قیمت است. نوسان‌گیران با تحلیل بازار و شناسایی الگوهای قیمتی، به‌دنبال فرصت‌های مناسب برای سرمایه‌گذاری و کسب سود هستند.

و

واحد صندوق به کوچک‌ترین بخش سرمایه‌گذاری در یک صندوق سرمایه‌گذاری اطلاق می‌شود. سرمایه‌گذاران با خرید یک یا چند واحد از این صندوق، به نسبت تعداد واحدهای خود، در سود و زیان آن شریک می‌شوند. این نوع سرمایه‌گذاری به افراد این امکان را می‌دهد که با مشارکت در صندوق‌های سرمایه‌گذاری، به تنوع بخشی به سبد دارایی‌های خود و کاهش ریسک سرمایه‌گذاری بپردازند. همچنین، سرمایه‌گذاران می‌توانند با انتخاب واحدهای بیشتر، میزان سرمایه‌گذاری خود را افزایش دهند و از مزایای مدیریت حرفه‌ای صندوق بهره‌مند شوند.