تاثیر مخرب نمایشگرها: بی خوابی و افزایش افسردگی در نوجوانان
در دنیای پرشتاب و دیجیتالی امروز، نمایشگرها به بخش جداییناپذیری از زندگی ما تبدیل شدهاند. از تلفنهای هوشمند و تبلتها گرفته تا لپتاپها و تلویزیونها، نوجوانان بهطور مداوم در معرض طیف گستردهای از محتوا قرار دارند. اگرچه فناوری میتواند فرصتهای بیشماری برای یادگیری، ارتباط و سرگرمی فراهم کند، اما استفاده بیش از حد از نمایشگرها نگرانیهای فزایندهای را در مورد سلامت روان نوجوانان ایجاد کرده است.مطالعات متعددی نشان دادهاند که استفاده بیرویه از نمایشگرها با طیف وسیعی از مشکلات، از جمله اختلالات خواب، افزایش اضطراب و افسردگی مرتبط است. در این میان، مطالعه اخیر انجام شده در سوئد، نور جدیدی بر این موضوع تابانده و ارتباط پیچیده بین استفاده از نمایشگرها، کیفیت خواب و افسردگی در نوجوانان را بررسی کرده است. این مطالعه که بر روی بیش از ۴۸۰۰ نوجوان انجام شده، یافتههای قابل توجهی را ارائه میدهد که نیازمند توجه فوری والدین، متخصصان بهداشت و سیاستگذاران است.
جزئیات مطالعه: روششناسی و یافتهها
مطالعه سوئدی که توسط محققان موسسه کارولینسکا انجام شده است، یک مطالعه طولی است که طی آن ۴۸۱۰ دانشآموز سوئدی در بازه سنی ۱۲ تا ۱۶ سال به مدت یک سال مورد بررسی قرار گرفتند. محققان در سه مقطع زمانی مختلف، دادههایی را در مورد عادات استفاده از نمایشگرها، الگوهای خواب و علائم افسردگی شرکتکنندگان جمعآوری کردند.برای جمعآوری اطلاعات دقیق در مورد عادات استفاده از نمایشگرها، از پرسشنامههای استاندارد استفاده شد که از شرکتکنندگان میخواست میزان زمانی را که به طور روزانه صرف فعالیتهایی مانند بازیهای ویدیویی، شبکههای اجتماعی، تماشای فیلم و سریال و سایر فعالیتهای مرتبط با نمایشگرها میکنند، تخمین بزنند.الگوهای خواب شرکتکنندگان نیز با استفاده از پرسشنامههای خودگزارشی و همچنین دستگاههای پوشیدنی که به منظور سنجش دقیقتر مدت و کیفیت خواب مورد استفاده قرار میگرفتند، مورد ارزیابی قرار گرفت. این دستگاهها اطلاعاتی در مورد زمان به خواب رفتن، مدت خواب، تعداد دفعات بیدار شدن در طول شب و سایر شاخصهای مرتبط با کیفیت خواب ارائه میکردند.
علائم افسردگی نیز با استفاده از مقیاسهای استاندارد ارزیابی افسردگی مورد سنجش قرار گرفت. این مقیاسها مجموعهای از سوالات را شامل میشدند که به منظور سنجش میزان ناراحتی، احساس ناامیدی، از دست دادن علاقه به فعالیتها و سایر علائم مرتبط با افسردگی طراحی شده بودند.نتایج این مطالعه نشان داد که افزایش زمان استفاده از نمایشگرها منجر به بدتر شدن کیفیت خواب در عرض سه ماه میشود. این تاثیر منفی هم بر مدت و هم بر کیفیت خواب مشهود بود. به عبارت دیگر، نوجوانانی که زمان بیشتری را صرف استفاده از نمایشگرها میکردند، نه تنها کمتر میخوابیدند، بلکه خواب ناآرامتری را نیز تجربه میکردند.علاوه بر این، مشخص شد که استفاده از نمایشگرها زمان خواب را به ساعات بعدی موکول میکند. این پدیده که به عنوان “تاخیر در فاز خواب” شناخته میشود، میتواند چرخه خواب و بیداری طبیعی بدن را مختل کرده و منجر به مشکلات متعددی از جمله خستگی مزمن، کاهش تمرکز و افزایش تحریکپذیری شود.
نکته قابل توجه دیگر این بود که تاثیرات استفاده از نمایشگرها بر افسردگی در بین دختران و پسران متفاوت بود. در میان پسران، استفاده از نمایشگرها پس از دوازده ماه تاثیر مستقیم نامطلوبی بر افسردگی داشت. این بدان معناست که پسرانی که زمان بیشتری را صرف استفاده از نمایشگرها میکردند، بیشتر احتمال داشت که علائم افسردگی را تجربه کنند.در مقابل، در میان دختران، این تاثیر از طریق اختلالات خواب منتقل میشد. به عبارت دیگر، استفاده از نمایشگرها ابتدا منجر به اختلالات خواب در دختران میشد و این اختلالات خواب به نوبه خود خطر ابتلا به افسردگی را افزایش میداد.محققان تخمین زدند که خواب میتواند حدود نیمی (۳۸٪ تا ۵۷٪) از ارتباط بین استفاده از نمایشگرها و افسردگی در دختران را توضیح دهد. این یافته نشان میدهد که کیفیت خواب نقش بسیار مهمی در ارتباط بین استفاده از نمایشگرها و سلامت روان دختران نوجوان ایفا میکند.پسرانی که زمان بیشتری را صرف استفاده از نمایشگرها میکردند نیز اختلالات خواب را تجربه میکردند، اما این اختلالات ارتباط قوی با افسردگی بعدی نداشتند. این تفاوت جنسیتی در تاثیرات استفاده از نمایشگرها بر سلامت روان نیازمند تحقیقات بیشتری است تا مکانیسمهای دقیق آن مشخص شود.یافتههای این مطالعه پیامدهای مهمی برای والدین، متخصصان بهداشت و سیاستگذاران دارد. این مطالعه به وضوح نشان میدهد که استفاده بیش از حد از نمایشگرها میتواند تاثیرات منفی جدی بر سلامت روان نوجوانان داشته باشد.
بر اساس این یافتهها، محققان توصیههای زیر را ارائه میدهند:
- محدود کردن زمان استفاده از نمایشگرها: والدین باید زمان استفاده فرزندان خود از نمایشگرها را محدود کنند، به خصوص در ساعات قبل از خواب. سازمان بهداشت عمومی سوئد توصیه میکند که نوجوانان زمان استفاده تفریحی خود از نمایشگرها را به دو یا سه ساعت در روز محدود کنند.
- ایجاد محیط خواب سالم: والدین باید محیط خواب سالم و آرامی را برای فرزندان خود فراهم کنند. این شامل اطمینان از تاریک، ساکت و خنک بودن اتاق خواب، و همچنین اجتناب از استفاده از نمایشگرها در ساعات قبل از خواب میشود.
- آموزش بهداشت خواب: والدین و مدارس باید به نوجوانان در مورد اهمیت بهداشت خواب آموزش دهند. این شامل آموزش در مورد الگوهای خواب سالم، تکنیکهای مدیریت استرس و سایر راهکارهایی است که میتوانند به بهبود کیفیت خواب کمک کنند.
- تشویق به فعالیتهای جایگزین: والدین باید فرزندان خود را تشویق کنند که در فعالیتهای جایگزین به جای استفاده از نمایشگرها شرکت کنند. این میتواند شامل ورزش، خواندن کتاب، گذراندن وقت با خانواده و دوستان و سایر فعالیتهایی باشد که میتوانند به بهبود سلامت روان و جسم کمک کنند.
- حمایت از سیاستهای بهداشت عمومی: سیاستگذاران باید سیاستهایی را در حمایت از سلامت روان نوجوانان تدوین کنند. این میتواند شامل محدود کردن تبلیغات محصولات مرتبط با نمایشگرها به کودکان و نوجوانان، ارائه خدمات بهداشت روان در مدارس و جوامع، و افزایش آگاهی عمومی در مورد خطرات استفاده بیش از حد از نمایشگرها باشد.
اقدام فوری برای حفاظت از نسل آینده
مطالعه سوئدی شواهد قانعکنندهای را ارائه میدهد که استفاده بیش از حد از نمایشگرها میتواند تاثیرات منفی جدی بر سلامت روان نوجوانان داشته باشد. این مطالعه به وضوح نشان میدهد که ارتباط پیچیدهای بین استفاده از نمایشگرها، کیفیت خواب و افسردگی وجود دارد و این ارتباط به ویژه در دختران قویتر است.با توجه به افزایش روزافزون استفاده از نمایشگرها در بین نوجوانان، اقدام فوری برای حفاظت از سلامت روان نسل آینده ضروری است. والدین، متخصصان بهداشت و سیاستگذاران باید با همکاری یکدیگر برای محدود کردن زمان استفاده از نمایشگرها، ایجاد محیط خواب سالم، آموزش بهداشت خواب، تشویق به فعالیتهای جایگزین و حمایت از سیاستهای بهداشت عمومی تلاش کنند.تنها از طریق یک تلاش هماهنگ میتوانیم اطمینان حاصل کنیم که نوجوانان ما از مزایای فناوری بهرهمند میشوند، بدون اینکه سلامت روان خود را به خطر بیندازند. آینده نسل جوان ما به این موضوع بستگی دارد.
نظرات کاربران