NFT چیست ؟
1. مقدمه
در سالهای اخیر، NFTها به یکی از داغترین موضوعات در دنیای فناوری و هنر تبدیل شدهاند. از هنرمندان دیجیتال گرفته تا کلکسیونرها و حتی ورزشکاران، همه به دنبال بهرهبرداری از این فناوری نوظهور هستند. اما NFT چیست و چرا اینقدر اهمیت پیدا کرده است؟ در این مقاله، به بررسی جامع و کاملی از NFTها، نحوه کارکرد آنها، کاربردها و چالشهای آنها خواهیم پرداخت.
2. NFT چیست؟
NFT یا Non-Fungible Token به معنای “توکن غیرقابل تعویض” است. بر خلاف ارزهای دیجیتال معمولی مانند بیتکوین و اتریوم که قابل تعویض با یکدیگر هستند (یعنی هر واحد بیتکوین با واحد دیگر آن قابل تعویض است)، NFTها منحصر به فرد هستند و هیچ دو NFTای مشابه هم نیستند.
2.1 مفهوم توکن غیرقابل تعویض
یک NFT نمایندهای دیجیتالی از یک دارایی منحصر به فرد است. این دارایی میتواند یک اثر هنری، یک موسیقی، یک ویدئو یا حتی یک توییت باشد. آنچه NFT را منحصر به فرد میکند، ویژگیهای خاص آن در بلاکچین است که به واسطهی استانداردهایی مانند ERC-721 و ERC-1155 ساخته میشود.
2.2 تفاوت NFT با ارزهای دیجیتال معمولی
بر خلاف ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین که قابلیت تعویض دارند، NFTها منحصر به فرد هستند. این به این معناست که هر NFT دارای مشخصات و ویژگیهای خاصی است که آن را از دیگران متمایز میکند. به عبارت دیگر، نمیتوان دو NFT مشابه داشت، و هر NFT ارزش خاص خود را دارد.
2.3 استانداردهای ERC-721 و ERC-1155
استاندارد ERC-721 اولین استاندارد ایجاد توکنهای غیرقابل تعویض در شبکه اتریوم بود. این استاندارد امکان ایجاد داراییهای دیجیتال منحصر به فرد و غیرقابل تعویض را فراهم میکند. ERC-1155 اما یک استاندارد پیشرفتهتر است که امکان ایجاد توکنهای هم قابل تعویض و هم غیرقابل تعویض را فراهم میکند. این استاندارد به توسعهدهندگان اجازه میدهد تا در یک قرارداد هوشمند، توکنهای مختلفی با ویژگیهای متفاوت ایجاد کنند.
3. چگونه NFTها کار میکنند؟
NFTها بر پایهی بلاکچین ساخته میشوند و از قراردادهای هوشمند برای ایجاد، ذخیره و انتقال استفاده میکنند.
3.1 بلاکچین و نقش آن در NFTها
بلاکچین یک دفتر کل توزیعشده است که تمامی تراکنشهای انجام شده در شبکه را به صورت دائمی و غیرقابل تغییر ذخیره میکند. NFTها نیز بر روی بلاکچین ساخته و ذخیره میشوند، به این معنی که مالکیت و تاریخچهی هر NFT به صورت شفاف و دائمی قابل مشاهده است.
3.2 قراردادهای هوشمند و نحوه ایجاد NFT
قراردادهای هوشمند کدهایی هستند که روی بلاکچین اجرا میشوند و بدون نیاز به واسطه، تراکنشها و شرایط خاصی را انجام میدهند. برای ایجاد یک NFT، قرارداد هوشمندی نوشته میشود که مشخصات و ویژگیهای آن را تعریف میکند. این قرارداد سپس توکن NFT را تولید و آن را به مالکیت فرد یا سازمان خاصی منتقل میکند.
3.3 فرایند خرید، فروش و انتقال NFTها
خرید و فروش NFTها معمولاً از طریق بازارهای دیجیتال مانند OpenSea یا Rarible انجام میشود. این پلتفرمها امکاناتی را برای ایجاد، نمایش و فروش NFT فراهم میکنند. خریداران میتوانند با استفاده از ارزهای دیجیتال مانند اتریوم، NFTها را خریداری کنند. انتقال مالکیت نیز به صورت خودکار از طریق قراردادهای هوشمند انجام میشود.
4. کاربردهای NFT
NFTها به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد خود، کاربردهای گستردهای در صنایع مختلف پیدا کردهاند.
4.1 هنر دیجیتال و کلکسیونها
یکی از شناختهشدهترین کاربردهای NFT در هنر دیجیتال است. هنرمندان دیجیتال اکنون میتوانند آثار خود را به صورت NFT عرضه کرده و آنها را به عنوان آثار اصلی و منحصر به فرد به فروش برسانند. NFTها همچنین در دنیای کلکسیونها، مانند کارتهای ورزشی دیجیتال یا آثار هنری دیجیتال، بسیار محبوب شدهاند.
4.2 بازیهای ویدئویی و داراییهای دیجیتال
بازیهای ویدئویی نیز یکی از زمینههای پررونق برای NFTها هستند. داراییهای دیجیتال مانند آیتمهای درون بازی، شخصیتها یا زمینهای مجازی میتوانند به صورت NFT درآیند و به صورت قابل معامله و مالکیت خصوصی درآیند. این امر به بازیکنان اجازه میدهد که داراییهای درون بازی خود را خارج از بازی به فروش برسانند.
4.3 مالکیت معنوی و صدور مجوز
NFTها میتوانند به عنوان نمایندهای دیجیتالی برای مالکیت معنوی استفاده شوند. به عنوان مثال، یک موسیقی یا ویدئو میتواند به صورت NFT عرضه شود و مالکیت آن به صورت دیجیتالی به خریدار منتقل شود. این امر میتواند انقلابی در صنعت صدور مجوزهای هنری و موسیقی ایجاد کند.
4.4 دنیای مجازی و متاورس
NFTها نقش مهمی در توسعهی دنیای مجازی و متاورسها دارند. کاربران میتوانند داراییهای مجازی مانند زمین، ساختمانها یا آیتمهای درون بازی را به صورت NFT خریداری کنند و مالکیت واقعی آنها را در اختیار داشته باشند. متاورسها مانند Decentraland و The Sandbox از NFTها برای ایجاد اقتصادهای دیجیتالی خود استفاده میکنند.
5. مزایای NFT
NFTها به دلیل ویژگیهای خاص خود، مزایای متعددی برای هنرمندان، کلکسیونرها و حتی شرکتها به ارمغان میآورند.
5.1 مالکیت و اصالت
یکی از بزرگترین مزایای NFTها این است که آنها به صورت دیجیتالی مالکیت و اصالت یک دارایی را تضمین میکنند. هر NFT منحصر به فرد است و نمیتوان آن را تقلب کرد یا کپی کرد. این ویژگی به ویژه برای هنرمندان و کلکسیونرها بسیار مهم است.
5.2 امکان کسب درآمد برای هنرمندان
NFTها به هنرمندان این امکان را میدهند که آثار خود را بدون نیاز به واسطهها به فروش برسانند. این امر میتواند منجر به افزایش درآمد و ایجاد فرصتهای جدید برای هنرمندان شود. علاوه بر این، قراردادهای هوشمند مرتبط با NFTها میتوانند به هنرمندان اجازه دهند تا هر بار که اثرشان در بازارهای ثانویه به فروش میرسد، درصدی از مبلغ فروش را به عنوان حقالزحمه (Royalty) دریافت کنند. این ویژگی میتواند به هنرمندان کمک کند که به صورت دائمی از ارزش آثارشان بهرهمند شوند.
5.3 شفافیت و امنیت بلاکچین
از آنجایی که NFTها بر روی بلاکچین ثبت میشوند، تمامی تراکنشها، از جمله خرید و فروش، به صورت عمومی قابل مشاهده است. این شفافیت باعث میشود که مالکیت و تاریخچه هر NFT به راحتی قابل تأیید باشد. علاوه بر این، استفاده از بلاکچین به عنوان زیرساخت NFTها، آنها را در برابر تقلب، هک و تغییرات غیرمجاز محافظت میکند.
5.4 نقدینگی در بازارهای دیجیتال
NFTها امکان ایجاد نقدینگی برای داراییهای دیجیتال را فراهم میکنند. بازارهای NFT مانند OpenSea، Rarible و Foundation به کاربران اجازه میدهند که به راحتی NFTهای خود را خریداری، فروش یا مبادله کنند. این بازارها به طور مداوم در حال گسترش هستند و فرصتهای جدیدی را برای کاربران فراهم میکنند.
6. چالشها و ریسکهای NFT
با وجود مزایای فراوان، NFTها نیز با چالشها و ریسکهای متعددی روبرو هستند که باید به آنها توجه داشت.
6.1 مسائل حقوقی و کپیرایت
یکی از مهمترین چالشهای NFTها مسائل حقوقی و کپیرایت است. اگرچه NFT میتواند نمایانگر مالکیت یک دارایی دیجیتال باشد، اما مالکیت NFT به معنای مالکیت کامل حقوق مربوط به آن دارایی نیست. به عنوان مثال، خرید یک NFT هنری به معنای مالکیت حقوق تکثیر یا فروش آن اثر نیست. همچنین، احتمال فروش آثار بدون مجوز و نقض حقوق کپیرایت در بازارهای NFT وجود دارد که میتواند مسائل حقوقی پیچیدهای را ایجاد کند.
6.2 مصرف انرژی و تأثیرات زیستمحیطی
بلاکچینهایی که از الگوریتم اجماع اثبات کار (PoW) استفاده میکنند، مانند اتریوم، به مصرف زیادی از انرژی نیاز دارند. این امر باعث نگرانیهایی درباره تأثیرات زیستمحیطی NFTها شده است. با این حال، تلاشهایی برای کاهش این مصرف انرژی از طریق انتقال به الگوریتمهای کمتر انرژیبر، مانند اثبات سهام (PoS)، در حال انجام است.
6.3 نوسانات قیمت و حبابهای مالی
بازار NFTها، مانند دیگر بازارهای مالی، تحت تأثیر نوسانات قیمت قرار دارد. افزایش ناگهانی قیمت برخی از NFTها باعث ایجاد حبابهای مالی شده است که در صورت ترکیدن میتواند به زیانهای مالی جدی منجر شود. این نوسانات قیمت میتواند سرمایهگذاران را به شدت متضرر کند و باعث بیاعتمادی به بازار NFTها شود.
6.4 امکان کلاهبرداری و عدم نقدینگی
بازار NFTها به دلیل تازگی و عدم وجود قوانین کافی، هدفی مناسب برای کلاهبرداران است. پروژههای کلاهبرداری یا پروژههایی با هدف «پامپ و دامپ» (Pump and Dump) که به طور موقت قیمت یک NFT را بالا میبرند و سپس باعث سقوط آن میشوند، میتوانند خسارات مالی بزرگی به همراه داشته باشند. همچنین، ممکن است برای برخی از NFTها بازار نقدینگی کافی وجود نداشته باشد، بهطوری که فروش آنها بسیار دشوار یا ناممکن باشد.
7. راهنمای شروع با NFT
اگر به دنیای NFTها علاقهمند شدهاید و قصد دارید به آن وارد شوید، این بخش به شما کمک میکند که قدمهای اولیه را بردارید.
7.1 چگونه یک NFT بسازیم؟
ساخت یک NFT به دانش پایهای از بلاکچین و قراردادهای هوشمند نیاز دارد، اما پلتفرمهای مختلفی وجود دارند که این فرایند را ساده کردهاند. برای ساخت یک NFT، میتوانید از پلتفرمهایی مانند OpenSea، Rarible یا Mintable استفاده کنید. در این پلتفرمها، تنها با چند کلیک میتوانید یک اثر دیجیتال را به یک NFT تبدیل کنید. بهطور کلی، مراحل ساخت یک NFT شامل بارگذاری اثر، انتخاب شبکه بلاکچین (مانند اتریوم)، تنظیم ویژگیهای NFT و تأیید نهایی با پرداخت هزینه گس (Gas Fee) است.
7.2 پلتفرمهای محبوب برای ایجاد و فروش NFT
چندین پلتفرم معتبر برای ایجاد، نمایش و فروش NFT وجود دارد که هر یک دارای ویژگیهای خاص خود هستند:
– OpenSea: بزرگترین بازار NFT که امکان خرید، فروش و ایجاد NFT را برای کاربران فراهم میکند. OpenSea از طیف گستردهای از داراییهای دیجیتال پشتیبانی میکند و از استانداردهای مختلفی مانند ERC-721 و ERC-1155 استفاده میکند.
– Rarible: یک بازار غیرمتمرکز NFT که به کاربران امکان میدهد تا به راحتی NFTهای خود را ایجاد و به فروش برسانند. Rarible همچنین یک توکن حاکمیتی به نام RARI دارد که به کاربران امکان مشارکت در تصمیمگیریهای مربوط به پلتفرم را میدهد.
– Foundation: پلتفرمی اختصاصی برای هنرمندان و کلکسیونرها که بر کیفیت بالای آثار هنری تمرکز دارد. Foundation یک جامعه مبتنی بر دعوت است که به هنرمندان اجازه میدهد تا آثار خود را به عنوان NFT به نمایش بگذارند و بفروشند.
7.3 راهنمای خرید و فروش NFT
برای خرید یا فروش یک NFT، ابتدا باید یک کیف پول دیجیتال مانند MetaMask داشته باشید که از ارزهای دیجیتال (عمدتاً اتریوم) پشتیبانی میکند. سپس میتوانید از پلتفرمهایی مانند OpenSea یا Rarible استفاده کنید. پس از اتصال کیف پول خود به پلتفرم، میتوانید NFTهای مختلف را مرور کرده و آنها را خریداری یا برای فروش قرار دهید. نکته مهم این است که باید هزینه گس را در نظر داشته باشید، که بسته به ترافیک شبکه میتواند متفاوت باشد.
8. آیندهی NFT
NFTها همچنان در حال تکامل هستند و آیندهی آنها بسیار جذاب به نظر میرسد. در این بخش به بررسی روندهای نوظهور، پذیرش عمومی و نقش NFTها در آیندهی اقتصاد دیجیتال پرداخته خواهد شد.
8.1 روندهای نوظهور و نوآوریها
یکی از روندهای نوظهور در دنیای NFT، استفاده از این فناوری در حوزههای جدید مانند موسیقی، فیلم و حتی املاک و مستغلات است. هنرمندان موسیقی اکنون میتوانند آثار خود را به صورت NFT عرضه کنند و به طرفداران خود مالکیت دیجیتالی بدهند. همچنین، برخی از فیلمسازان و تولیدکنندگان محتوا نیز به استفاده از NFTها برای تأمین مالی پروژههای خود روی آوردهاند.
8.2 پذیرش عمومی و کاربردهای نوین
با گسترش استفاده از NFTها در صنایع مختلف، پذیرش عمومی این فناوری نیز در حال افزایش است. شرکتهای بزرگ و نهادهای معتبر نیز به تدریج وارد این عرصه میشوند. برای مثال، برخی از برندهای معروف از NFTها برای ایجاد محصولات دیجیتالی خاص و محدود استفاده میکنند. همچنین، حوزههای آموزشی و خیریهها نیز از پتانسیلهای NFT برای ایجاد محتواهای آموزشی و جمعآوری کمکهای مالی بهرهبرداری میکنند.
8.3 نقش NFT در آیندهی متاورس و اقتصاد دیجیتال
متاورسها، دنیای مجازی سهبعدی که به عنوان نسل بعدی اینترنت شناخته میشود، به طور مستقیم با NFTها در ارتباط هستند. در این دنیاها، کاربران میتوانند داراییهای دیجیتالی مانند زمین، لباس، و آیتمهای دیگر را به صورت NFT خریداری کنند و در آنها مالکیت حقیقی داشته باشند. NFTها همچنین میتوانند به عنوان پول رایج در اقتصادهای دیجیتالی متاورسها عمل کنند، بهطوری که کاربران بتوانند کالاها و خدمات مختلف را با استفاده از NFT مبادله کنند.
نتیجهگیری :
در این مقاله، به بررسی جامع و کاملی از دنیای NFTها پرداخته شد. NFTها به عنوان یکی از نوآوریهای برجسته در دنیای دیجیتال، تحولات زیادی را در زمینههای مختلف از جمله هنر، بازی، مالکیت معنوی و اقتصاد دیجیتال به وجود آوردهاند.
اگرچه NFTها مزایای فراوانی مانند شفافیت، امنیت و امکان کسب درآمد برای هنرمندان و کاربران ارائه میدهند، اما با چالشها و ریسکهای خاص خود نیز روبرو هستند. مسائل حقوقی، نوسانات قیمت و تأثیرات زیستمحیطی از جمله موضوعاتی هستند که نیازمند توجه بیشتر هستند.
آیندهی NFTها بسیار روشن به نظر میرسد.
سخنان پایانی :
با تشکر از همراهی شما تا انتهای این مقاله با سایت هوش فعال
نظرات کاربران